10 ความลับของเห็ดที่คุณไม่เคยรู้
เห็ดไม่ใช่แค่พืชหรือเชื้อราธรรมดา แต่เป็นซูเปอร์ฟู้ดที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง แถมยังมีศักยภาพด้านยาสูงอย่างไม่น่าเชื่อ บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักความลับ 10 ข้อของเห็ดที่คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อน พร้อมคำแนะนำในการเลือกบริโภคอย่างปลอดภัย
เห็ด = ฟองน้ำดูดซับสารพิษ
เห็ดดูดซับสารเคมีได้มากกว่าพืชทั่วไป
เนื่องจากโครงสร้างของเห็ดเป็นใยที่มีรูพรุนละเอียด ทำให้มันดูดซับสารเคมีจากสิ่งแวดล้อมได้ดีเหมือนฟองน้ำ หากกระบวนการเพาะปลูกใช้สารเคมี เช่น ยาฆ่าแมลงหรือสารเร่งโต เห็ดจะดูดสารเหล่านั้นเข้ามาในตัวเต็มที่
เห็ดบางชนิดเสี่ยงสูงต่อการปนเปื้อน
เห็ดฟางและเห็ดหูหนูมักถูกใช้สารเคมีหนักเพื่อควบคุมไร ซึ่งเป็นศัตรูสำคัญ โดยเฉพาะในฤดูร้อน จึงควรหลีกเลี่ยงเห็ดจากแหล่งที่ไม่ชัดเจน
เห็ด = โปรตีนสูง ไร้คอเลสเตอรอล
เห็ดมีโปรตีนสูง บางชนิดสูงกว่าเนื้อสัตว์
โดยเฉพาะเห็ดโคนน้อยที่มีโปรตีนสูงถึง 32 กรัมต่อ 100 กรัม เทียบกับอกไก่ที่มี 20 กรัมต่อ 100 กรัม และไม่มีคอเลสเตอรอล จึงเหมาะกับผู้ต้องการควบคุมน้ำหนักและไขมันในเลือด
เป็นแหล่งโปรตีนจากพืชที่เหมาะกับ Plant-based Diet
การใช้เห็ดเป็นวัตถุดิบในการพัฒนาเนื้อจากพืช (Plant-based Meat) กำลังเป็นทิศทางที่น่าจับตา
เห็ด = ยาธรรมชาติที่ทรงพลัง
มีเบต้ากลูแคนกระตุ้นภูมิคุ้มกัน
สาร Beta-glucan ในเห็ดมีคุณสมบัติกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ต่อต้านการอักเสบ และลดคอเลสเตอรอล
อะดีโนซีนลดการอักเสบและป้องกันโรคหัวใจ
เห็ดบางชนิด เช่น เห็ดหูหนู มีสาร adenosine สูงมาก ซึ่งช่วยลดการแข็งตัวของเกล็ดเลือด และลดการอักเสบในระดับเซลล์
แหล่งอ้างอิง: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6773474/
เห็ด = สมุนไพรบำรุงสมอง
เห็ดยามาบูชิตาเกะช่วยกระตุ้นการงอกของเซลล์ประสาท
สาร Hericenones และ Erinacines ในเห็ดหัวลิงช่วยป้องกันการเสื่อมของระบบประสาท และอาจมีประโยชน์ต่อผู้ป่วยอัลไซเมอร์
แหล่งอ้างอิง: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10650066/
เห็ดอบแห้ง = เก็บสารอาหารได้ครบถ้วน
อบที่อุณหภูมิต่ำไม่ทำลายสารอาหาร
การอบเห็ดที่อุณหภูมิต่ำ (ไม่เกิน 45°C) ในระบบปิด จะรักษาสารอาหารไว้ได้ดี ต่างจากการอบร้อนที่อุณหภูมิ 60–70°C ซึ่งทำให้สารสำคัญเสื่อมสลาย
สามารถเก็บได้นานโดยไม่ต้องแช่เย็น
เห็ดอบแห้งสามารถเก็บได้ 1–2 เดือนในที่แห้งและเย็น โดยไม่ต้องเก็บในตู้เย็น ซึ่งจะเพิ่มความชื้นและทำให้เสี่ยงเชื้อรา
เห็ดปลอดภัยต้องมาจากฟาร์มควบคุม
เห็ดออร์แกนิคผ่านการตรวจสอบทุกขั้นตอน
ฟาร์มเห็ดที่ได้รับมาตรฐานจะไม่ใช้สารเคมีในการเพาะปลูก มีการควบคุมสภาพแวดล้อมด้วยระบบปิด เช่น เห็ดเข็มทอง เห็ดชิเมจิ
เห็ดหอมแห้งและเห็ดฟางในตลาดมักปนเปื้อนสาร
ควรเลือกเห็ดที่มีฉลากรับรอง หรือซื้อจากฟาร์มที่เชื่อถือได้เท่านั้น
เห็ดกับการลดความเสี่ยงมะเร็ง
เห็ดมีสารต้านอนุมูลอิสระและสารต้านมะเร็ง
สารโพลีแซคคาไรด์ในเห็ดมีฤทธิ์ต้านการกลายพันธุ์ของเซลล์ และกระตุ้นการทำงานของเซลล์เพชฌฆาต (NK cells) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการทำลายเซลล์มะเร็ง
แหล่งอ้างอิง: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6700253/
วิธีเลือกและบริโภคเห็ดอย่างปลอดภัย
อย่าล้างเห็ดก่อนเก็บ
เห็ดสดควรเก็บโดยไม่ล้าง ถ้ายังไม่กิน เพื่อป้องกันการเน่าเสีย
ห้ามรับประทานเห็ดดิบเด็ดขาด
เห็ดทุกชนิดต้องปรุงสุกก่อนรับประทาน เพื่อทำลายสารพิษธรรมชาติ เช่น ออกซาเลต และป้องกันการระคายเคืองทางเดินอาหาร
น้ำแช่เห็ดมีคุณค่าทางยา
ควรเก็บน้ำแช่เห็ดไว้ใช้ปรุงอาหาร เพราะเป็นแหล่งของสารโพลีแซคคาไรด์และสารต้านการอักเสบ
แหล่งอ้างอิง: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9875330/
เห็ด = อนาคตของอาหารโปรตีนสูง
โปรตีนในเห็ดกำลังเป็นทางเลือกใหม่ของโลก
การพัฒนา Plant-based Meat จากเห็ดไม่เพียงตอบโจทย์ด้านสุขภาพ แต่ยังช่วยลดภาระสิ่งแวดล้อมจากอุตสาหกรรมเนื้อสัตว์
เห็ดตีนแรดให้โปรตีนคุณภาพสูง
เห็ดชนิดนี้มีกรดอะมิโนจำเป็นครบทุกตัว และมีรสสัมผัสใกล้เคียงปลาหมึก จึงเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร
