นอนแบบมีคุณภาพ

นอนอย่างไรให้ผอมและสุขภาพดี

การนอนหลับไม่ได้เป็นแค่การพักผ่อน แต่เป็นหนึ่งใน “เสาหลัก” ของสุขภาพที่ขาดไม่ได้ควบคู่กับอาหารและการออกกำลังกาย การนอนไม่เพียงพอไม่เพียงทำให้คุณรู้สึกเหนื่อยล้า แต่ยังส่งผลต่อระบบเผาผลาญ การควบคุมน้ำหนัก และสมองโดยตรง

 

วงจรของการนอนและบทบาทของฮอร์โมน

นาฬิกาชีวิตและเมลาโทนิน

ในร่างกายของเรามีนาฬิกาชีวิต (Circadian Rhythm) ที่ควบคุมการหลั่งของฮอร์โมนเมลาโทนิน ฮอร์โมนนี้เริ่มหลั่งเมื่อแสงน้อย โดยเฉพาะหลัง 20:00 น. และสูงสุดตอนตี 2 ทำให้รู้สึกง่วงและพร้อมนอน

• เมลาโทนินช่วยให้หลับง่ายและลึก

• ช่วยกระตุ้นโกรทฮอร์โมน เพิ่มภูมิคุ้มกัน และชะลอวัย

โครงสร้างวงจรการนอน

การนอนแบ่งเป็น 4 ระยะ ตั้งแต่หลับตื้น หลับลึก ไปจนถึง REM Sleep (Rapid Eye Movement) ซึ่งเป็นช่วงที่ฝันและสมองซ่อมแซมตัวเอง

• ช่วงหลับลึก (Non-REM stage 3) จะเกิดใน 4 ชั่วโมงแรก

• แต่ละคืนมีวงจรการนอน 4–5 รอบ รอบละ 90 นาที

 

ผลกระทบของการนอนไม่พอ

น้ำหนักขึ้นง่าย และกล้ามเนื้อลดลง

การอดนอนเพิ่มระดับของฮอร์โมนเกรลิน (กระตุ้นความหิว) และลดเลปติน (ควบคุมความอิ่ม) ทำให้คุณกินมากขึ้นและเลือกอาหารที่แคลอรีสูง

• คนที่นอนน้อยกว่า 5 ชั่วโมงต่อคืนมีแนวโน้มอ้วนมากขึ้นถึง 2.7 กิโลกรัม แม้กินเท่าเดิม

• น้ำหนักที่ลดลงจากคนอดนอน มักเป็นกล้ามเนื้อ ไม่ใช่ไขมัน

แหล่งอ้างอิง : https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC535701/

 

เสี่ยงโรคเรื้อรังและสมองเสื่อม

การนอนไม่พอทำให้ระบบกำจัดของเสียในสมองทำงานไม่เต็มที่ สารพิษสะสมจนเพิ่มความเสี่ยงโรคอัลไซเมอร์

• มีงานวิจัยพบว่าหนูที่อดนอน 11 วันตาย

• แพทย์เวรที่อดนอนบ่อยมีอายุสั้นกว่าคนทั่วไปถึง 10 ปี

แหล่งอ้างอิง : https://academic.oup.com/brain/article/144/3/863/6214917

 

เทคนิคการนอนหลับให้มีคุณภาพ

Sleep Conditioning: ตั้งโปรแกรมร่างกายให้หลับง่าย

1. เข้านอนเฉพาะเวลาง่วงจริง

2. ใช้เตียงเฉพาะกิจกรรม “นอน” และ “เพศสัมพันธ์”

3. หากนอนไม่หลับใน 20 นาที ให้ลุกไปทำอย่างอื่น

4. ตื่นเวลาเดิมทุกวัน แม้วันหยุด

 

Sleep Hygiene: สุขลักษณะการนอนที่ดี

• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ (ไม่ควรใกล้เวลานอนเกินไป)

• หลีกเลี่ยงคาเฟอีน แอลกอฮอล์ นิโคติน ก่อนนอน

• ปรับห้องให้มืด เงียบ เย็นสบาย

• มีช่วงผ่อนคลายก่อนนอน เช่น ฟังเพลงเบา ๆ อ่านหนังสือ

อาหารและสมุนไพรช่วยการนอน

อาหารที่มีเมลาโทนินธรรมชาติ

• เชอร์รี่, กล้วย, อัลมอนด์, วอลนัท, เมล็ดเจีย, พิสตาชิโอ

• พิสตาชิโอมีเมลาโทนินสูงที่สุด เพียง 2 เม็ดมี 0.3 มก.

แหล่งอ้างอิง : https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5409706/

 

สมุนไพรและอาหารเสริมที่ช่วยผ่อนคลาย

• ดอกคาโมมายล์: ดื่มเป็นชา มีฤทธิ์ต้านอักเสบและทำให้นอนหลับดีขึ้น

• เมลาโทนินเสริม: เริ่มที่ 1-3 มก. แบ่งเป็นแบบละลายเร็ว และออกฤทธิ์ช้า

 

เคล็ดลับสำหรับคนทำงานดึกหรือกะกลางคืน

• พยายามนอนให้ครบ 7 ชั่วโมง แม้จะเป็นเวลากลางวัน

• ใช้ผ้าม่านทึบหรืออุปกรณ์ปิดแสง

• หากต้องทำงานเวรดึกให้ “งีบ” สั้นๆ ระหว่างเวร และเสริมเมลาโทนินเมื่อต้องนอนกลางวัน

 

บทสรุป

การนอนที่ดีไม่ใช่เพียงแค่ “ปิดตา” แล้วหลับ แต่คือกระบวนการซ่อมแซมร่างกายอย่างลึกซึ้ง หากคุณกำลังลดน้ำหนัก หรือรู้สึกเหนื่อยล้าตลอดเวลา การเริ่มต้นดูแลการนอนอาจเป็นคำตอบที่คุณมองข้ามมานาน

• นอนให้ได้ 7 ชั่วโมงต่อคืน

• ปรับแสง ลดคาเฟอีน และเพิ่มเมลาโทนินธรรมชาติ

• ทำตาม Sleep Conditioning และ Sleep Hygiene อย่างสม่ำเสมอ

แหล่งอ้างอิง : https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3256323/

สารบัญ บทความ โภชนบำบัด อาหารบำบัดโรค

• • • สารบัญ บทความ โภชนบำบัด อาหารรักษาโรค