คนอายุยืนที่สุดในโลกเค้าใช้ชีวิตยังไง?

ความลับของการมีอายุยืน: เรียนรู้จากพื้นที่ Blue Zone

ในโลกที่เร่งรีบและเต็มไปด้วยความเครียด พื้นที่ “Blue Zone” กลับกลายเป็นจุดสนใจของนักวิจัยทั่วโลก เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่ผู้คนมีอายุยืนยาวเกินกว่าค่าเฉลี่ย และยังมีคุณภาพชีวิตที่ดี มาดูกันว่าอะไรคือเบื้องหลังความยืนยาวเหล่านี้

 

พื้นที่ Blue Zone คืออะไร

Blue Zone คือชื่อที่ตั้งโดยนักวิจัยจาก National Geographic เพื่อระบุพื้นที่ 5 แห่งทั่วโลกที่มีคนอายุยืนยาวและมีสุขภาพดีอย่างโดดเด่น ได้แก่

• โลมา ลินดา (Loma Linda) – สหรัฐอเมริกา

• เกาะอิคาเรีย (Ikaria) – กรีซ

• โอกินาว่า (Okinawa) – ญี่ปุ่น

• ซาร์ดิเนีย (Sardinia) – อิตาลี

• นิโคยา (Nicoya) – คอสตาริกา

บทความนี้จะโฟกัสที่ 3 แห่งแรก ซึ่งมีข้อมูลและแนวทางชัดเจนในการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน

 

โลมา ลินดา: วิถีชีวิตแห่งความสงบและพืชผัก

อาหารเป็นพืชผักส่วนใหญ่
ชาวโลมา ลินดาส่วนใหญ่รับประทานอาหารที่เน้นพืชผัก ถั่ว ธัญพืช และผลไม้ โดยหลีกเลี่ยงเนื้อสัตว์และไขมันสัตว์อย่างมาก

 

มีกิจกรรมทางจิตวิญญาณและสังคมร่วมกัน
การรวมตัวกันทุกวันเสาร์ในโบสถ์ ช่วยลดความเครียดและสร้างความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของชุมชน

 

การออกกำลังกายเล็กน้อยแต่สม่ำเสมอ
พวกเขาไม่จำเป็นต้องไปยิม แต่ใช้การเดินขึ้นบันไดหรือเดินเท้าเป็นประจำแทน

 

ตัวอย่างงานวิจัย:
พบว่ากลุ่ม Seventh-day Adventist ที่ทานพืชผักเป็นหลัก มีอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจ มะเร็ง เบาหวาน และโรคไตต่ำกว่ากลุ่มทั่วไปอย่างชัดเจน
แหล่งอ้างอิง: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4191896/

 

อิคาเรีย: เกาะที่ “ลืมตาย”

กินอาหารท้องถิ่น ปลูกเอง ปรุงเอง
อาหารของชาวอิคาเรียนประกอบด้วยผักสดหลากชนิด ถั่ว น้ำมันมะกอก และสมุนไพรที่ปลูกเอง เช่น โหระพา โรสแมรี และมินต์

 

พักกลางวัน และไม่ใช้นาฬิกา
การงีบหลับช่วงบ่ายเป็นเรื่องปกติบนเกาะแห่งนี้ และคนส่วนใหญ่ใช้ชีวิตแบบไม่เร่งรีบ ไม่ถูกบังคับด้วยเวลา

 

ให้ความสำคัญกับครอบครัวและเพื่อนบ้าน
ผู้สูงวัยมักอาศัยร่วมกับลูกหลาน ทำให้เกิดความผูกพันและความสุขในแต่ละวัน

 

ตัวอย่างงานวิจัย:
การใช้ชีวิตแบบอิคาเรียนช่วยลดความเสี่ยงโรคหัวใจและสมองเสื่อมได้จริง
แหล่งอ้างอิง: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8296328/

 

โอกินาว่า: ดินแดนแห่ง “อิไกไก”

หลักการ “อิไกไก” (Ikigai)
คือการมีเป้าหมายในชีวิต เช่น การดูแลหลาน การปลูกผัก การทำงานอดิเรก ซึ่งเป็นแรงผลักดันให้ตื่นขึ้นมาในทุกเช้า

 

สังคมแบบ “โมอาย” (Moai)
เป็นกลุ่มเพื่อน 4–5 คนที่อยู่ด้วยกันไปตลอดชีวิต คอยดูแลและสนับสนุนกันทั้งด้านอารมณ์และการเงิน

 

อาหารเน้นมันหวาน ถั่วเหลือง และผักสมุนไพร
สัดส่วนอาหารหลักของชาวโอกินาว่า: มันหวาน 67%, ข้าว 12%, ผัก 9%, ถั่ว 6% และเนื้อสัตว์เพียง 2% เท่านั้น

 

ตัวอย่างงานวิจัย:
พบว่าการบริโภคถั่วเหลืองและเต้าหู้มีผลต่อความยืนยาว และลดความเสี่ยงโรคหัวใจ
แหล่งอ้างอิง: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6146358/

9 แนวทางชีวิตของคนใน Blue Zone

1. ขยับตัวตลอดวัน – เดิน ทำสวน ขึ้นบันได

2. มีเป้าหมายชีวิต – เหตุผลที่ทำให้ตื่นทุกเช้า

3. พักผ่อนและลดความเร่งรีบ – ไม่ต้องทำทุกอย่างให้เร็วเสมอไป

4. กินพออิ่มแค่ 80% – หลีกเลี่ยงการอิ่มเกิน

5. กินพืชผักมากกว่าเนื้อสัตว์ – โดยเฉพาะอาหารท้องถิ่น

6. ดื่มไวน์แดงเล็กน้อย – เพื่อการผ่อนคลาย (ยกเว้นบางกลุ่ม)

7. มีเพื่อนและสังคมที่แน่นแฟ้น – มีคนคุย คนเข้าใจ

8. ศรัทธาในศาสนาหรือความเชื่อ – ช่วยให้จิตใจสงบ

9. ให้ความสำคัญกับครอบครัว – อยู่ร่วมกับหลายช่วงวัย

 

สาระสำคัญที่ควรนำไปปรับใช้

• ไม่ต้องสมบูรณ์แบบ แค่มีความยืดหยุ่น

• อย่าเครียดเกินไปกับเรื่องสุขภาพ

• หาความสุขจากกิจวัตรเล็ก ๆ ในชีวิตประจำวัน

• สร้างสังคมที่เกื้อกูลและเข้าใจซึ่งกันและกัน

การใช้ชีวิตแบบ Blue Zone ไม่จำเป็นต้องย้ายไปอยู่ต่างประเทศ แต่อยู่ที่การเลือกปรับพฤติกรรมให้เหมาะสมกับตัวเรา พร้อมเปิดใจเรียนรู้และฟังเสียงร่างกาย

สารบัญ บทความ โภชนบำบัด อาหารรักษาโรค

• • • สารบัญ บทความ โภชนบำบัด อาหารรักษาโรค