แนวทางการลดน้ำหนักแบบธรรมชาติ ศึกษามาจากงานวิจัย
The New England Journal of Medicine : Myths, Presumptions, and Facts about Obesity
อ้างอิง : https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6146358/
มีงานวิจัยเกี่ยวกับการลดน้ำหนักมากว่า 550,000 งานวิจัย และในทุกๆวันมีงานวิจัยเกี่ยวกับการลดน้ำหนักเพิ่มขึ้นวันละ 100++ งานวิจัย
ในงานวิจัยนี้บอกว่า ในบรรดางานวิจัยที่เกี่ยวกับการลดน้ำหนักทั้งหลาย มีความรู้ที่ผิดๆ ตีพิมพ์ออกมาเป็นจำนวนมาก ที่ไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์สนับสนุนเกี่ยวกับโรคอ้วนแพร่หลายทั้งในวรรณกรรมทางวิทยาศาสตร์และสื่อยอดนิยม
ใน Amazon มีหนังสือลดน้ำหนักมากกว่า 60,000 เล่ม ถ้าซื้อผิดเล่มก็คือผิดเลย
แล้วแนวทางไหนถูกที่สุด?
- คุณเชื่อในธรรมชาติมั้ย?
- เชื่อมั้ยว่าธรรมชาติเหมาะกับเรา?
- เชื่อมั้ยว่าธรรมชาติรักษาเราได้ดีกว่ายา เพราะยาคือสารเคมี?
ถ้าคุณเชื่อในธรรมชาติ หนังสือเล่มไหน? ที่ออกห่างจากธรรมชาติ ในบทความนี้จะเชื่อว่าไม่ดี
ทำไมหมอแต่ละ โรงพยาบาลให้ข้อมูลโภชนาการ การกินแต่ละโรค ไม่ตรงกัน ไม่เหมือนกัน?
- หมอแผนปัจจุบันเรียน 3 อย่าง การวินิจฉัยโรค การรักษาด้วยยา และการรักษาด้วยการผ่าตัด
- หมอจึงหาข้อมูลทั่วไปตามอินเตอร์เน็ต ตามงานวิจัยบางส่วน แต่ไม่ได้วิเคราะห์งานวิจัยแบบองค์รวมจึงทำให้ข้อมูลผิดเพี้ยนไปบ้าง และไม่ตรงกันบ้าง เพราะหมอก็ไม่ได้เรียนโภชนาการที่ถูกต้องมา
บางวันก็บอกว่าน้ำมันหมูดี มาอีกวันก็บอกว่าน้ำมันหมูไม่ดี น้ำมันพืชดีกว่า แล้วอะไรคือสิ่งที่ถูก?
บางบทความก็บอกว่าน้ำมันมะพร้าวดี บางบทความก็บอกว่าน้ำมันมะพร้าวไม่ดี แล้วสรุปดีหรือไม่ดี?
บทความเกี่ยวกับโภชนบำบัดนี้จะค่อยๆ พาคุณไปค้นหาความจริงที่มีหลักฐานอ้างอิงทางวิทยาศาสตร์
บทความโภชนบำบัดนี้ เป็นข้อมูลจากงานวิจัย ( แทรกในบทความแต่ละส่วนที่อ้างอิง ) และหนังสือ ต่างๆ ดังนี้
The China Study
The Future of Nutrition
Whole
How Not to Die
How Not to Diet
Starch Solution
Reversing Heart Disease
Reversing Diabetes
Medical doctor, Researcher, and President of the Physicians Committee for Responsible Medicine (PCRM)
รักษาโรคหัวใจ รักษาโรคเบาหวานโดยไม่ใช้ยาเลยสักเม็ด เปิดหลอดเลือดหัวใจที่ตีบให้คลายออกมาโดยไม่ใช้ยา ไม่ใช้การผ่าตัด แต่ใช้อาหาร
การลดน้ำหนัก และสุขภาพดี ประกอบด้วย 4 เสาหลัก
- อาหาร
- ออกกำลัง
- อารมณ์
- นอน
ตั้งเป้าหมายที่มีพลัง: จุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลง
งานวิจัยด้านจิตวิทยาพฤติกรรมชี้ว่าการตั้งเป้าหมายที่เฉพาะเจาะจงและมีความหมายส่วนบุคคลช่วยเสริมแรงจูงใจและทำให้พฤติกรรมใหม่ยั่งยืน
อ้างอิง : https://doi.org/10.1037/0003-066X.57.9.705
แนวทาง SMART Goals คือเครื่องมือสำคัญที่เปลี่ยนความตั้งใจให้กลายเป็นผลลัพธ์: Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound
หาเป้าหมายแรงบันดาลใจที่มีผลกระทบต่อจิตใจ เช่น อยากมีสุขภาพดี และมีแรงตอนแก่ เพื่อที่จะอยู่กับลูกไปได้นานๆ
Intermittent Fasting: กลยุทธ์ที่มากกว่าการอดอาหาร
IF = กินเป็นมื้อ ไม่กินจุกจิก ระหว่างมื้อ
อะไรคือการอดอาหารเป็นช่วง (Intermittent Fasting) และมันทำงานอย่างไร?
มีหลายวิธีในการทำ intermittent fasting แต่ทั้งหมดมีหลักการเดียวคือ การกำหนดช่วงเวลาที่ทานอาหารและช่วงเวลาที่อดอาหาร เช่น การเลือกทานอาหารเฉพาะในช่วง 8 ชั่วโมงต่อวัน และอดอาหารในช่วงที่เหลือ หรือการเลือกรับประทานอาหารเพียงมื้อเดียวใน 2 วันต่อสัปดาห์
Dr. Mark Mattson ชี้ว่า หลังจากผ่านเวลาหลายชั่วโมงโดยไม่ทานอาหาร ร่างกายจะใช้พลังงานจากน้ำตาลที่สะสมไว้จนหมด จากนั้นจะเริ่มเผาผลาญไขมัน — ซึ่งเขาเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า “Metabolic Switching”
คนส่วนใหญ่ที่กินอาหารตลอดช่วงเวลาตื่น จะไม่มีโอกาสเข้าสู่กระบวนการนี้ ซึ่งอาจทำให้เสียโอกาสในการลดไขมันและปรับปรุงสุขภาพเมตาบอลิซึม
แผนการอดอาหารแบบต่างๆ
รูปแบบรายวัน (Daily time‑restricted feeding): จำกัดช่วงเวลาในการรับประทานอาหาร เช่น แบบ 16/8 ที่ให้กินในช่วง 8 ชั่วโมง และอด 16 ชั่วโมง
แบบ 5:2: กินอาหารตามปกติ 5 วัน และจำกัดมื้อในอีก 2 วัน โดยรับประทานเพียงประมาณ 500–600 แคลอรีต่อวัน เช่น อาจเลือกวันจันทร์และพฤหัสเพื่อควบคุมปริมาณอาหาร
ควรหลีกเลี่ยงการอดนานเกินไป เช่น 24–72 ชั่วโมง เนื่องจากอาจมีความเสี่ยงและไม่จำเป็นเสมอไป
อย่างไรก็ตาม การทำให้ร่างกายเคยชินกับรูปแบบนี้อาจใช้เวลาประมาณ 2–4 สัปดาห์ ผู้เริ่มต้นอาจรู้สึกหิว ฉุนเฉียว หรืออึดอัดบ้าง แต่ผู้ที่อดทนผ่านช่วงปรับตัว โอกาสสูงที่จะรักษารูปแบบนี้ได้ เนื่องจากรู้สึกดีขึ้นเมื่อร่างกายปรับตัวได้
สิ่งที่ควรรับประทานระหว่างอดอาหาร
ในช่วงเวลาที่ไม่ได้รับประทานอาหาร สามารถดื่มน้ำหรือเครื่องดื่มไม่มีแคลอรี เช่น น้ำเปล่า กาแฟดำ หรือชาไม่หวานได้
ขณะที่ช่วงที่รับประทานอาหารไม่ควรเน้นแค่ปริมาณ แต่ควรเลือกอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ เช่น ผักใบเขียว โปรตีนไม่ติดมัน ไขมันดี และคาร์โบไฮเดรตไม่ขัดสี (เช่น ธัญพืชเต็มเมล็ด) — หลักการของ อาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียน ถือเป็นแนวทางที่ดี
แม้ว่า intermittent fasting จะให้ความยืดหยุ่นในการเลือกรับประทานอาหาร แต่ยังจำเป็นต้องเลือกอาหารสุขภาพ มิฉะนั้น ผลลัพธ์ด้านสุขภาพหรือการลดน้ำหนักอาจไม่เกิดขึ้นเลย
สรุปข้อดี-ข้อควรระวัง
ประโยชน์ที่อาจได้รับ
- ช่วยเผาผลาญไขมันผ่านกระบวนการ Metabolic Switching
- ปรับปรุงความต้านทานต่อความเครียด และลดการอักเสบของเซลล์
- ปรับปรุงการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและความไวของอินซูลิน
- มีงานวิจัยพบผลดีด้านความดันเลือด ไขมันในเลือด และอัตราการเต้นของชีพจรขณะพัก
ข้อควรระวัง
- ไม่เหมาะกับการอดนานเกินไป
- ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพ เช่น เบาหวาน สตรีมีครรภ์ ผู้สูงอายุ ผู้มีประวัติโรคการกิน ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่ม
- ช่วงปรับตัวหรือตอนอด อาจพบอาการหิว หน้ามืด อารมณ์ไม่ดี แต่มักลดลงเมื่อเมื่อเวลาผ่านไป
อ้างอิง : https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5783752/
รวมถึงช่วยพัฒนาความจำและสุขภาพหัวใจ
อ้างอิง : https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/intermittent-fasting-what-is-it-and-how-does-it-work
แต่ควรระวัง: การศึกษาของ American Heart Association ปี 2024 พบว่าการกินแค่ในช่วงเวลาน้อยกว่า 8 ชั่วโมง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจากโรคหัวใจ
อ้างอิง : https://newsroom.heart.org/news/8-hour-time-restricted-eating-linked-to-a-91-higher-risk-of-cardiovascular-death
น้ำเปล่าก่อนมื้ออาหาร: วิธีธรรมดาที่ได้ผลจริง
ดื่มน้ำ 500 มล. ก่อนอาหาร 30 นาที ช่วยให้รู้สึกอิ่มเร็วขึ้นและลดปริมาณอาหารที่บริโภคได้
อ้างอิง : https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2908954/
อีกทั้งยังช่วยเพิ่มการเผาผลาญได้ถึง 30% ในชั่วโมงแรกหลังดื่มน้ำ
อ้างอิง : https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14671205/
ผลไม้และผักใบเขียว: เครื่องมือควบคุมความหิวที่ทรงพลัง
ผลไม้ที่มีเส้นใยสูง เช่น แอปเปิ้ลหรือแพร์ ช่วยลดการบริโภคแคลอรี่ในมื้อถัดไปได้ถึง 187 แคลอรี่
อ้างอิง : https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2664987/
การบริโภคผักใบเขียวช่วยลดความเสี่ยงของมะเร็งและโรคหัวใจ
อ้างอิง : https://www.aicr.org/cancer-prevention/food-facts/dark-green-leafy-vegetables/
และอาจชะลอความเสื่อมของสมองในผู้สูงอายุ
อ้างอิง : https://www.rush.edu/news/daily-leafy-greens-may-slow-cognitive-decline
อาหารจากพืช: เส้นทางสู่สุขภาพที่ยั่งยืน
Plant-Based Diet ไม่ใช่แค่เรื่องของผักและผลไม้ แต่รวมถึงถั่ว ธัญพืช และไขมันดีจากพืช
นิสัยเล็กๆ ที่ยิ่งใหญ่: พลังของชัยชนะรายวัน
การเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนไม่เกิดจากการพลิกชีวิตทันที แต่เกิดจากพฤติกรรมเล็กๆ ที่ทำซ้ำทุกวัน เช่น การเดิน 10 นาที หรือกินผลไม้หนึ่งลูก
บทสรุป: การลดน้ำหนักไม่ใช่เป้าหมายสุดท้าย แต่เป็นการเริ่มต้นชีวิตที่ดีกว่า
การเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนเริ่มจากภายใน: เป้าหมายที่มีพลัง การกินที่สอดคล้องกับธรรมชาติของร่างกาย นิสัยเล็กๆ ที่สะสม และชุมชนที่สนับสนุน
ความสำเร็จไม่ได้อยู่ที่น้ำหนักที่ลดลง แต่อยู่ที่สุขภาพ ความสุข และความสัมพันธ์ใหม่ที่ดีกับร่างกายและอาหาร
หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ข้อมูลเบื้องต้นเท่านั้น ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนเริ่มโปรแกรมลดน้ำหนักใดๆ
สารบัญ บทความ โภชนบำบัด อาหารบำบัดโรค
