คุณจะมองแป้งไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป

โลกของคาร์โบไฮเดรต: ความเข้าใจใหม่เพื่อสุขภาพที่ยั่งยืน

คาร์โบไฮเดรตไม่ใช่ศัตรูของสุขภาพ หากเข้าใจและเลือกให้ถูกต้อง คาร์โบไฮเดรตสามารถเป็นพลังงานที่ดีที่สุดสำหรับสมองและช่วยในการควบคุมน้ำหนักได้อย่างมีประสิทธิภาพ

 

สมองต้องการพลังงานจากกลูโคส

สมองใช้กลูโคสเป็นแหล่งพลังงานหลัก และไม่สามารถใช้ไขมันหรือโปรตีนได้โดยตรง หากขาดกลูโคสอาจเกิดอาการเวียนหัว มือสั่น และอ่อนเพลียได้ แม้ว่าในสภาวะคีโตซิส ร่างกายจะผลิตคีโตนเป็นพลังงานสำรอง แต่สมองยังคงต้องการกลูโคสประมาณ 25% อยู่ดี

 

ความแตกต่างของคาร์โบไฮเดรต: Complex vs. Simple

คาร์โบไฮเดรตแบ่งได้เป็น 2 ประเภท:

• Complex Carbohydrates พบในพืช ผัก และธัญพืชไม่ขัดสี ย่อยช้า ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดขึ้นแบบคงที่

• Simple Carbohydrates พบในน้ำตาลและแป้งขัดขาว ย่อยเร็ว ทำให้น้ำตาลในเลือดพุ่งสูงและตกลงอย่างรวดเร็ว

ผลลัพธ์คือเกิดภาวะ “น้ำตาลโรลเลอร์โคสเตอร์” ที่กระตุ้นความหิว อารมณ์แปรปรวน และกินไม่หยุด

แหล่งอ้างอิง: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459280/

 

อาหารแต่ละสีบอกคุณภาพของคาร์โบไฮเดรต

แนวคิด “ระบบอาหารสี” ช่วยให้เข้าใจง่ายขึ้น:

• สีเขียว: ข้าวกล้อง ข้าวโพด ผัก – ย่อยช้า ดีต่อระดับน้ำตาล

• สีเหลือง: ข้าวขัดสี กล้วย มันฝรั่ง – ปานกลาง

• สีแดง: น้ำตาล ขนมปังขาว – ทำให้อ้วนและเสพติด

GI และ GL คืออะไร?

• GI (Glycemic Index): วัดความเร็วที่อาหารเปลี่ยนเป็นน้ำตาลในเลือด

• GL (Glycemic Load): คำนวณผลรวมของ GI และปริมาณคาร์โบไฮเดรตในอาหารจานนั้น

ค่า GI/GL ต่ำช่วยลดความเสี่ยงเบาหวาน อ้วน และโรคหัวใจได้

แหล่งอ้างอิง: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24271882/

 

แป้งไม่เท่ากับน้ำตาล

แป้งจากพืชเต็มรูปแบบมีเส้นใยสูง ทำให้ร่างกายดูดซึมช้าหรือไม่หมด เช่น ข้าวไรซ์เบอร์รี่ หรือข้าวโพดบางส่วนถูกขับออกทางอุจจาระ ต่างจากน้ำตาลที่ดูดซึมทันทีและเก็บเป็นไขมันได้ง่ายกว่า

แหล่งอ้างอิง : https://www.mdpi.com/2072-6643/15/10/2248

 

น้ำตาลกระตุ้นสมองแรงกว่าสารเสพติด

ภาพสแกนสมองแสดงว่าน้ำตาลกระตุ้นสมองบริเวณเดียวกับโคเคน และการทดลองในสัตว์พบว่าหนูเลือกน้ำตาลแทนโคเคน แสดงถึงความเสพติดสูง แต่สามารถลดพฤติกรรมเสพติดได้ด้วยการเปลี่ยนไปกินอาหารสีเขียว

แหล่งอ้างอิง:
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC1931610/

 

แป้งจากพืชมีสารอาหารครบถ้วน

แป้งไม่ใช่แค่พลังงาน แต่ยังให้โปรตีน วิตามิน เกลือแร่ ไฟเบอร์ และไขมันดีในปริมาณที่เหมาะสม ในทางตรงกันข้าม น้ำตาลให้แค่คาร์โบไฮเดรตล้วนๆ โดยไม่มีสารอาหารอื่น

แหล่งอ้างอิง : https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3078018/

 

เลือกแป้งอย่างไรให้สุขภาพดี

ให้สังเกตว่าแป้งทำให้น้ำตาลในเลือด “ล่องแก่ง” หรือ “โรลเลอร์โคสเตอร์” ถ้าเลือดขึ้นช้าและสม่ำเสมอ คือแป้งดี เช่น ข้าวกล้อง มันหวาน ถั่วลันเตา ส่วนขนมปังขาวหรือข้าวขัดขาวทำให้พุ่งสูงและตกเร็ว

แหล่งอ้างอิง : https://www.naturalgrocers.com/article/blood-sugar-roller-coaster

 

Resistant Starch: แป้งดีที่ลำไส้รัก

Resistant starch เป็นแป้งที่ต้านทานการย่อยและเป็นอาหารของจุลินทรีย์ดีในลำไส้ พบในถั่ว มันเย็น กล้วยดิบ เส้นเย็น การแช่เย็นแป้งที่ปรุงสุกแล้วจะช่วยเพิ่มปริมาณแป้งต้านทานได้

แหล่งอ้างอิง: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31765963/

 

ตอบข้อโต้แย้งเรื่องคาร์โบไฮเดรตอย่างชาญฉลาด

หากถูกถามว่าอาหารพืชไม่ครบ 5 หมู่ คำตอบคือพืชให้สารอาหารครบทั้ง 5 หมู่ในตัวเอง

งานวิจัยสมัยใหม่ยังเปลี่ยนคำอธิบายจาก “Low Carb” เป็น “Whole Food Plant-Based” เพราะเน้นคุณภาพของคาร์โบไฮเดรตมากกว่าปริมาณ

แหล่งอ้างอิง:
https://www.health.com/low-carb-diet-plant-protein-weight-management-8425331

 

Whole Food Plant-Based Diet: ทางเลือกเดียวที่ย้อนโรคได้

งานวิจัยหลายฉบับยืนยันว่า Whole Food Plant-Based Diet ไม่เพียงลดน้ำหนัก แต่ยังสามารถย้อนโรคหัวใจ เบาหวาน ความดัน ได้จริง โดยไม่ต้องพึ่งยาเสริม

แหล่งอ้างอิง:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5466936/

สารบัญ บทความ โภชนบำบัด อาหารบำบัดโรค

• • • สารบัญ บทความ โภชนบำบัด อาหารรักษาโรค