ชื่อ – ชนิด พันธุ์
คอแลน หรือ คอลัง,กะเบน,สังเครียดขอน,มะแงว,มะแงะ,หมักงาน,บักแงว,หมักแวว,หมักแงว,หมากแงว, ลิ้นจี่ป่า
ชื่อวิทยาศาสตร์
Nephelium Hypoleucum Kurz
ประวัติ
ถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภาคพื้นทวีป
รูปร่าง รูปทรง ( ต้น ราก ใบ ดอก ผล )
- ต้นแลน เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ไม่ผลัดใบ สูงประมาณ 10-20 เมตร เปลือกเรียบ มีสีน้ำตาลคล้ำ เรือนยอดเป็นพุ่มค่อนข้างทึบ
- ใบคอแลน เนื้อหนา ใบสีเขียว ออกเป็นช่อติดเรียงสลับยาวประมาณ 20-30 เซนติเมตร โดยใบย่อยเป็นรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับถึงรูปรี ติดตรงข้าม 1-3 คู่ โคนใบมนและเบี้ยว ขอบใบเรียบ หลังใบเกลี้ยงเป็นมัน ส่วนท้องใบสีจาง
- ดอกมีขนาดเล็ก มีสีขาวอมเขียว ออกรวมกันเป็นช่อตามปลายกิ่ง ทุกส่วนของช่อดอกจะมีขนสีเทาทั่วไป โคนกลีบรองดอกจะติดกันเป็นรูปถ้วยปากกว้าง ปลายแยกเป็น 5 แฉก ส่วนกลีบดอกไม่มี มีเกสรตัวผู้ 5 อัน มีรังไข่กลมและมีขนปกคลุม
- ผลลักษณะเป็นรูปรีถึงกลม เส้นผ่านศูนย์กลางกว้างประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร และยาวประมาณ 2.5-3 เซนติเมตร ลักษณะของผิวจะขรุขระ เป็นปมเล็ก ๆ กระจายไปทั่ว ผลอ่อนจะเป็นสีเขียว ส่วนผลแก่จัดจะออกเป็นสีแดงเข้ม โดยในผลจะมีเมล็ด 1 เมล็ด และมีเนื้อเยื่อใส ๆ และน้ำหุ้มเมล็ดอยู่
ความสูงเมื่อเจริญเติบโตเต็มที่
สูง 10 – 20 เมตร
ความกว้างทรงพุ่มเมื่อโตเต็มที่
ทรงพุ่มกว้าง 5 – 10 เมตร
ความต้องการแสง
- ต้องการแสงแดด 100%
ความต้องการน้ำ
- รดน้ำทุกวัน วันละ 2 ครั้งเช้า-เย็น เมื่อต้นกล้าโตขึ้น รดน้ำ 3 – 4 วัน/ครั้ง
ชอบดินประเภท
- ชอบดินร่วนซุย
ประโยชน์การใช้สอย
- ลำต้นไม้บักแงวหรือคอแลน มีเนื้อเหนียว แข็ง และละเอียด สามารถนำไปใช้ทำเป็นเครื่องมือทางการเกษตรได้ เช่น คันไถ ด้ามเครื่องได้
- ผลแก่ใช้รับประทานเป็นผลไม้ได้ มีรสหวานอมเปรี้ยว
- ดอกจากไม้คอแลน ใช้เลี้ยงผึ้งได้ให้น้ำผึ้งแบบธรรมชาติที่ดี ในตำรายาพื้นบ้านอีสาน มีการนำเอาแก่นมาฝนกับน้ำ โดยผสมสมุนไพรอื่นๆ หลายชนิด กินแก้ไข้หมักไม้ (อาการไข้ชนิดหนึ่ง) ไข้เปลี่ยนฤดู ไข้หวัดใหญ่ ในตำรายาไทยกล่าวไว้ว่า คอแลน เป็นสมุนไพรที่มีเนื้อไม้รสฝาด ใช้ปรุงเป็นยาห้ามเลือด ผลใช้เป็นยาช่วยการกระจายเลือด เปลือกใช้เป็นยาบำรุงเลือด
การเก็บเกี่ยว
- ออกดอก เดือนธันวาคม – กุมภาพันธ์
- ออกผลเดือนมีนาคม – พฤษภาคม
การขยายพันธุ์
- การเพาะเมล็ด
คลิกเพิ่มเพื่อน! แจ้งเตือนบทความใหม่ก่อนใคร ฟรี!!
ดูข้อมูลเพิ่มเติม
- สารบัญ