วิธีการปลูกไม้ป่าและการดูแลหลังการปลูก
1. กำหนดวัตถุประสงค์ที่จะปลูก
ข้อคำนึงถึงเบื้องต้นในกรณีที่พื้นที่เตรียมการปลูกเป็นดินเหนียวจัดควรเอาน้ำรดให้ชุ่มเสียก่อนเพื่อให้ขุดง่ายเบาแรงขึ้นดินที่ขุดขึ้นควรใช้ปูนขาวหรือสารเคมีปรับปรุงดินบางชนิด เช่น โดโรไมค์ (โดโลไมท์ (dolomite)เป็นปูนชนิดหนึ่งที่มีส่วนประกอบของธาตุแคลเซียม(Ca)และแมกนีเซียม(Mg)โดโลไมท์มีลักษณะทางเคมีเป็นด่างจึงใช้ในการปรับสภาพดินที่เป็นกรดให้มีความเป็นด่างเพิ่มขึ้น) ผสมกับทรายและปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักคลุกเคล้ากับเนื้อดินตากแดดทิ้งไว้นานประมาณ 1-2 สัปดาห์รดน้ำเป็นระยะพร้อมกับพรวนดินตามสมควรจะทำให้ดินร่วนและดีขึ้นสำหรับพื้นที่ที่ดินเป็นดินปนทรายมากการปรับปรุงดินจำเป็นต้องใส่ปูนขาวและปุ๋ยคอกเพื่อทำให้ดินจับเป็นก้อนแน่นอุ้มน้ำและมีอาหารพืชมากขึ้น
2. สำรวจพื้นที่เพื่อกำหนดเป็นที่ปลูก และคัดเลือกชนิดพันธุ์ไม้ที่จะปลูก รวมทั้งจัดหากล้าไม้
การกำหนดพื้นที่ปลูกเมื่อผู้ปลูกได้ตัดสินใจกำหนดวัตถุประสงค์ของการปลูกต้นไม้ไว้เรียบร้อยแล้;สิ่งที่จำเป็นต้องกระทำต่อไปคือการกำหนดพื้นที่เพื่อให้มีความเหมาะสมกับชนิดพันธุ์ไม้ที่เลือกปลูกหากเลือกพื้นที่ปลูกไม่สอดคล้องกับชนิดพันธุ์ไม้ที่ปลูกจะทำให้ได้ประโยชน์ไม่ตรงตามวัตถุประสงค์โดยทั่วไปแล้วมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องนำมาประกอบการพิจารณาดังนี้ ปัจจัยแรกเกี่ยวกับลักษณะของดินผู้ปลูกควรพิจารณาสภาพของดินว่ามีความอุดมสมบูรณ์หรือลักษณะดินเป็นดินประเภทใดมีสภาพความเป็นกรดหรือเป็นด่างอย่างไรเป็นดินเหนียวดินร่วนหรือดินร่วนปนทรายมีการระบายน้ำได้ดีหรือไม่เพียงใดพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มหรือมีความลาดเอียงใกล้ไกลแหล่งน้ำเหมาะสมกับพันธุ์ไม้ชนิดใดนอกจากนี้ยังต้องคำนึงถึงสภาพดินฟ้าอากาศประกอบอีกด้วยประการต่อมาต้องคำนึงถึงสิ่งแวดล้อมพื้นที่ที่จะกำหนดปลูกว่ามีสภาพเป็นอย่างไรต้องให้มีความปลอดภัยกับต้นไม้และปัจจัยสุดท้ายคือการกำหนดระยะปลูก
ผู้ปลูกจะต้องกำหนดระยะปลูกระหว่างต้นไม้ให้มีความเหมาะสมกับชนิดและขนาดของต้นไม้ที่จะปลูก
การจัดหากล้าไม้ประสานงานกับกรมป่าไม้หรือหน่วยงานในสังกัดกรมป่าไม้เพื่อขอรับกล้าไม้หรือจัดหาด้วยวิธีการเพาะต้นกล้า
3. การเตรียมพื้นที่ปลูก
การเตรียมดินเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งของการปลูกต้นไม้และจะให้ได้ผลดีจะต้องมีการเตรียมการล่วงหน้าพอสมควรปรับระดับพื้นที่ให้ได้ตามต้องการเสียก่อนและเพื่อความสวยงามเป็นระเบียบเรียบร้อย ผู้ปลูกควรได้กำหนดแผนผังการปลูกต้นไม้ไว้ก่อนขั้นตอนต่อไปเป็นเรื่องปกติไม่ว่าดินจะเป็นดินชนิดใดหรือมีทำเลเป็นอย่างไรจะต้องทำการขุดหลุมดังนี้
4. จัดหาอุปกรณ์และเตรียมวัสดุสำหรับใช้ปลูกต้นไม้
1. อุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใช้ในการปลูกต้นไม้ควรจัดหาและเตรียมให้พร้อมเพื่อความสะดวกในการปลูกต้นไม้มีจอบเสียมพลั่วตักดินบุ้งกี๋ตลอดจนยานพาหนะลำเลียงขนส่งกล้าไม้ไปยังจุดที่เตรียม หลุมปลูก
2. หน้าดินผสมสำหรับกลบหลุมปลูกปุ๋ยคอกปุ๋ยหมักสำหรับรองก้นหลุมตลอดจนสารอุ้มน้ำ(ถ้ามี)และใช้ในกรณีปลูกก่อนหรือหลังฤดูฝน
3. หลักค้ำยันยึดต้นไม้กันลมพัดโยกและช่วยในการทรงตัวของต้นไม้ให้ตั้งตรงเชือกสำหรับผูกยึดต้นไม้กับหลัก
5. การปลูก
ต้นไม้ที่นำมาปลูกส่วนใหญ่มักจะบรรจุในถุงพลาสติกให้ใช้มีดกรีดถุงออกควรระวังคืออย่าให้รากของต้นไม้ได้รับความกระทบกระเทือนมากนักเสร็จแล้ววางต้นไม้ลงในหลุมที่ขุดให้ระดับรอยต่อระหว่างลำต้นกับรากอยู่เสมอกับระดับขอบหลุมแล้วกลบหลุมด้วยดินผสมที่เตรียมไว้สำหรับปลูกหรือใช้ดินที่ขุดขึ้นจากหลุมที่เป็นดินร่วนปนทรายหรือดินที่มีความร่วนซุยดีอย่าใช้ดินเหนียวที่แน่นหรือดินที่มีกรวดหินมากๆกลบหลุมเพราะจะเป็นปัญหาทำให้รากต้นไม้เจริญเติบโตได้ไม่ดีเมื่อกลบหลุมเสร็จแล้วใช้เท้าเหยียบดินให้แน่นพอประมาณนำเศษใบไม้หญ้าหรือฟางมาคลุมรอบโคนต้นเพื่อรักษาความชื้นและป้องกันการกัดเซาะของน้ำในขณะรดน้ำต้นไม้หาไม้หลักซึ่งมีความสูงมากกว่าต้นไม้พอประมาณมาปักข้างๆผูกเชือกยึดกับต้นไม้อย่างหลวมๆเพื่อช่วยในการทรงตัวของต้นไม้และป้องกันลมพัดโยกเมื่อปลูกเสร็จรดน้ำให้ชุ่มและถ้าเป็นไปได้ควรรดน้ำวันละครั้งจนต้นไม้ตั้งตัวได้กรณีที่ปลูกเป็นพื้นที่มากๆควรปลูกในช่วงฤดูฝนขณะฝนตกหรือหลังฝนตกใหม่ๆเพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายในการรดน้ำต้นไม้ภายหลังการปลูกต้นไม้โดยปกติควรรดน้ำติดต่อกันทุกวันในเวลาเย็นอย่างน้อยวันละ 1 ครั้งตลอด 1 สัปดาห์การรดน้ำควรรดน้ำให้ชุ่มถ้าต้องการทราบว่าได้รดน้ำเพียงพอแล้วหรือไม่ให้ทดลองขุดดินดูว่าน้ำซึมลง ไปถึงบริเวณรากต้นไม้หรือยังถ้ารดน้ำน้อยไปน้ำจะซึมลงไปไม่ถึงบริเวณรากต้นไม้การพรวนดินใส่ปุ๋ยและการกำจัดวัชพืชวัชพืชเป็นตัวการที่ทำให้ต้นไม้เจริญเติบโตช้าควรมีการกำจัดวัชพืชโดยการถากถางและพรวนดินรอบโคนต้นไม้ในรัศมี 1 เมตรปีละ 2 ครั้งในขณะพรวนดินถ้ามีปุ๋ยวิทยาศาสตร์จะโรยรอบๆโคนต้นประมาณ 1-2 ช้อนโต๊ะแล้วรดน้ำหรือใส่ปุ๋ยคอกเพิ่มเติมก็ได้
6.ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการปลูกป่า
ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการปลูกต้นไม้ขึ้นอยู่กับปริมาณน้ำในดิน ณ ช่วงเวลานั้นในพื้นที่ที่มีฤดูกาลชัดเจนช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการปลูกต้นไม้มากที่สุดคือต้นฤดูฝนเมื่อฝนตกอย่างสม่ำเสมอและเพียงพอ การปลูกต้นไม้ในช่วงฤดูฝนเปิดโอกาสให้กล้าไม้มีเวลาในการพัฒนาระบบรากที่ลึกพอสำหรับนำน้ำมาใช้ในช่วงฤดูแล้งแรกหลังปลูกและไม่แห้งตายเมื่อฤดูแล้งมาถึงในภาคเหนือขอ’ประเทศไทยช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการปลูกคือกลางเดือนมิถุนายนจนถึงกลางเดือนกรกฎาคม
7. การดูแลบำรุงรักษา
หลังจากได้ปลูกต้นไม้แล้วผู้ปลูกควรคำนึงถึงอันตรายที่อาจจะเกิดกับต้นไม้ในระยะเริ่มแรกที่มีขนาดเล็กยังตั้งตัวไม่ได้ เช่น อันตรายจากสัตว์เลี้ยง ยานพาหนะต่าง ๆ หากปลูกจำนวนน้อยอาจทำคอกป้องกันหรืออาจทำรั้วกั้นเป็นแนวไว้ได้ สำหรับต้นไม้บางชนิดที่ต้องการความเอาใจใส่มากตั้งตัวได้ยากควรจะมีการบังแดดให้ในระยะที่ตั้งตัวไม่ได้ อย่างไรก็ตามการปลูกต้นไม้ให้สามารถเจริญเติบโตได้ดีจำเป็นต้องได้รับการเอาใจใส่ดูแลบำรุงรักษาที่ดีจากผู้ปลูกมากพอสมควร
***ภายหลังการปลูกต้นไม้โดยปกติควรรดน้ำติดต่อกันทุกวันในเวลาเย็นอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง ตลอด 1 สัปดาห์ หลังจากนั้นอาจให้ลดลงเป็นวันเว้นวัน หรือ 2 วัน ครั้งจนสังเกตเห็นต้นไม้ตั้งตัวได้ ***
การพรวนดินใส่ปุ๋ยและการกำจัดวัชพืช วัชพืชเป็นตัวการที่ทำให้ต้นไม้เจริญเติบโตช้าควรมีการกำจัดวัชพืชโดยการ ถากถาง และพรวนดินรอบโคนต้นไม้ในรัศมี 1 เมตร ปีละ 2 ครั้ง ในขณะพรวนดินถ้ามีปุ๋ยวิทยาศาสตร์จะโรยรอบ ๆ โคนต้นประมาณ 1-2 ช้อนโต๊ะ แล้วรดน้ำหรือใส่ปุ๋ยคอกเพิ่มเติมก็ได้
การตรวจดูแลต้นไม้และฉีดยาป้องกันกำจัดโรคและแมลง ตลอดจนระวังไฟ โดยปกติต้นไม้เป็นสิ่งมีชีวิตเหมือนกับมนุษย์ย่อมถูกแมลง โรค เห็ด รา รบกวนเป็นธรรมดา การเจริญเติบโตของต้นไม้โดยธรรมชาติมีความแข็งแรงอยู่ในตัวพอสามารถสู้ต้านทานกับโรค แมลงและเห็ดราต่าง ๆ ได้ดีพอสมควร หากผู้ปลูกช่วยบำรุงรักษาต้นไม้ให้ถูกวิธี ต้นไม้จะเจริญเติบโตได้รวดเร็วมีความสมบูรณ์เพียงพอที่จะต่อต้านอันตรายจากสิ่งเหล่านี้ได้ในระดับหนึ่ง โดยเฉพาะการหมั่นตรวจตราดูแลโรค แมลงที่เกิดกับต้นไม้ และใช้ยาฉีดกำจัดได้ทันเหตุการณ์ในกรณีที่ปลูกเป็นแปลงใหญ่ ๆ จะต้องมีการระวังไฟ ควรมีการแผ้วถางวัชพืชปีละ 2 ครั้งเป็นอย่างน้อย และทำแนวป้องกันไฟล้อมรอบ ถ้าหากปลูกเป็นแนวยาว เช่น ตามแนวถนนต้องกำจัดวัชพืชที่จะเป็นเชื้อเพลิงในช่วงปลายฤดูฝน หรือก่อนเข้าฤดูแล้งตลอดแนวทาง การดูแลบำรุงรักษาต้นไม้อย่างเอาใจใส่ และการปลูกต้นไม้จะสำเร็จหรือไม่ก็อยู่ที่การป้องกันให้ต้นไม้พ้นจากอันตรายจากไฟและอันตรายจากสิ่งแวดล้อมทั้งปวง
คลิกเพิ่มเพื่อน! แจ้งเตือนบทความใหม่ก่อนใคร ฟรี!!
ดูข้อมูลเพิ่มเติม