วิธีการเพาะเห็ดแครง

การเพาะเห็ดแครง

ชื่อทางวิทยาศาสตร์: Schizophyllum commune

ชื่อสามัญ (ไทย) : เห็ดแครง

ชื่อท้องถิ่น เห็ดตีนตุ๊กแก เห็ดจิก เห็ดยาง

ภาคใต้ : เห็ดแก้น เห็ดตามอม

ภาคเหนือ : เห็ดมะม่วง

ภาคกลาง : เห็ดแครง หรือเห็ดตีนตุ๊กแก

มีชื่อเรียกตามท้องถิ่นแตกต่างกันไป ภาคเหนือ เรียกเห็ดแก้น เห็ดตามอม ภาคใต้เรียก เห็ดยาง เพราะพบบนไม้ยางพารา

ภาคกลางเรียก เห็ดมะม่วง เนื่องจากขึ้นบนไม้มะม่วง นอกจากนี้ยังพบขึ้นบนไม้อื่นๆ เช่น ไม้ยูคาลิปตัส ไม้สน ฯลฯ

ทั้งนี้จะ เห็นเห็ดขึ้นมากมายในฤดูฝนเป็นที่นิยมรับประทานกันในเขตภาคใต้ ภาคเหนือและภาคอีสานตอนบน ราคาจำหน่ายดอกสดกิโลกรัมละ 80 – 150 บาท เห็ดแห้งกิโลกรัมละ 400 – 500 บาท

จากงานวิจัยพบว่าเห็ดแครงต้องการอาหารเสริมเป็นโปรตีนและคาร์โบไฮเดรตสูง เนื่องจากใช้ธาตุอาหารมากในการเจริญของเส้นใยที่รวดเร็ว ประกอบกับต้องใช้เทคนิคการเพาะและการดูแล เฉพาะตัว

ดังนั้นก่อนหน้านี้จึงไม่มีเกษตรกรรายใดเลยที่จะเพาะปลูกเห็ดแครงออกมาขาย ซึ่งกรมวิชาการเกษตรได้วิจัยสูตรอาหาร เทคนิคการเพาะ การดูแล จนได้ผลผลิตมากเพียงพอในแง่ เศรษฐกิจเฉลี่ย 130 – 150 กรัม ในวัสดุเพาะ 1,000 กรัม

ซึ่งผลผลิตเห็ดแครงที่ได้จากการเพาะนี้ ข้อดีคือเป็นดอกที่แก่กำลังพอดีไม่เหนียวเกินไป สะอาดไม่มีกรวดทรายติดมา เห็ดแครงนอกจากจะใช้บริโภคแล้ว ในประเทศญี่ปุ่นยังใช้เป็นยาเนื่องจากพบสารประกอบพวก Polysaccharide ชื่อว่า Schizophyllan ( 1.3 β – glucan ) ซึ่งมีคุณสมบัติการต่อต้านเชื้อไวรัส และยับยั้งเซลล์มะเร็งชนิด Sarcoma 180 และ Sarcoma 87 โดยทดลองใน White mice ยับยั้งได้ 70 – 100 % จึงคาดว่าน่าจะเป็นเห็ดที่มีศักยภาพดีในอนาคตต่อไป

การเพาะเลี้ยงเห็ดแครง

ขั้นตอนในการเลี้ยงเห็ดแครงจะเหมือนกับเห็ดชนิดอื่น ๆ ยกเว้นสูตรอาหารและเทคนิค การเพาะ การดูแล ซึ่งต่างไปบ้าง เนื่องจากมีธาตุอาหารสูง ต้องปฏิบัติให้ถูกหากไม่ดีจะทำให้เห็ด เกิดการปนเปื้อนเชื้อราอื่นได้สูงเป็นเหตุให้ผลผลิตเสียหาย สำหรับแม่เชื้อเห็ดแครงที่บริสุทธิ์ แนะนำให้สั่งซื้อจากศูนย์รวบรวมเชื้อพันธุ์เห็ดแห่งประเทศไทยกรมวิชาการเกษตร เพราะได้ทำการคัดเลือกสายพันธุ์มาแล้วว่าให้ลักษณะดอกดี มีขนาดใหญ่ และผลผลิตสูง เมื่อได้แม่เชื้อมาแล้วก็นำมาทำเชื้อขยายในเมล็ดข้าวฟ่าง ซึ่งมีวิธีการเตรียมเหมือนเห็ดชนิดอื่น ๆ ดังนี้

วัสดุอุปกรณ์

ขี้เลื่อยไม้ยางพารา มะม่วง หรือฉำฉา อย่างใดอย่างหนึ่ง
เชื้อขยายเห็ดแครง
ถุงพลาสติกทนร้อน ขนาด 6 x 10 นิ้ว
คอพลาสติกขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 – 1.5 นิ้ว
ฝ้าย นุ่น สำลี ยางรัด หรือใช้จุกประหยัดสำลี
หม้อนึ่งลูกทุ่ง หรือหม้อนึ่งความดัน
โรงบ่มเส้นใย และโรงเรือนเปิดดอก

การเตรียมวัสดุเพาะ สูตรอาหาร

ขี้เลื่อย 100 กิโลกรัม
เมล็ดข้าวฟ่างต้มแล้ว 50 กิโลกรัม หรือรำ 50 กิโลกรัม
รำ 3 – 5 กิโลกรัม
ปูนขาว 1 กิโลกรัม
น้ำ 65 – 85 กิโลกรัม