วิธีการเพาะเลี้ยงเห็ดฟาง แบบ กอง, โรงเรือน และ ในตะกร้า

การเพาะเห็ดฟางแบบกองเตี้ย

เป็นวิธีเพาะแบบดั่งเดิมที่คิดค้นโดย อาจารย์ ก่าน ชลวิจารณ์ ผู้ริเริ่มการเพาะเห็ดฟางในไทยครั้งแรก เป็นลักษณะการเพาะด้วยการกองฟางให้สูงขึ้นหรืออัดฟางในแบบไม้เป็นชั้นๆ เป็นรูปแแบที่มีการใช้ฟางหรือวัสดุเพาะจำนวนมาก ปัจจุบันยังมีการเพาะด้วยวิธีนี้อยู่ แต่ไม่เป็นที่นิยมมากนัก เป็นเพียงการเพาะเพื่อนำมาบริโภคภายในครอบครัวหรือจำหน่ายเป็นตลาดเล็กๆ เท่านั้น

 

เป็นวิธีการกองฟางหรืออัดฟางเป็นชั้นๆ วางบนพื้นดิน อาจเป็นชั้นเดียวเตี้ยหรือหลายชั้นสูงก็ได้ มีลักษณะเป็นก้อนรูปทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก เป็นรูปแบบที่มีการใช้ฟางหรือวัสดุเพาะจำนวนมาก แต่มีพื้นที่การเกิดเห็ดฟางมากกว่าวิธีกองสูง

 

เป็นวิธีการเพาะเห็ดฟาง ด้วยการกองฟางบนดินเพียงชั้นเดียวหรือ 2-3 ชั้น ที่กองไม่สูงมาก ปัจจุบันเป็นที่นิยมของเกษตรกรที่เพาะเห็ดฟางเพื่อบริโภคเองหรือจำหน่ายตามครัวเรือนเล็กๆ แบ่งออกเป็น 2 วิธี คือ วิธีใช้ไม้แบบ และไม่ใช้ไม้แบบ

 

วัสดุ อุปกรณ์

• ฟางข้าว
• อาหารเสริม เช่น รำข้าว กากมันสำปะหลัง กากถั่วเหลือง เป็นต้น
•  ไม้โครง
• ผ้าพลาสติก
• บัวรดน้ำ
• แป้งข้าวสาลีหรือแป้งข้าวจ้าว
• เชื้อเห็ด
• ไม้แบบ ( แบบพิมพ์ไม้หรือกระบะไม้ )
• นิยมทำเป็นรูปสี่เหลี่ยมคางหมู
• ด้านบน 30 x 120 ซม.
• ด้านล่าง 40 x 150 ซม.
• สูง 40 x 45 ซม.

 

ขั้นตอนการเพาะ ( แบบไม่ใช้ไม้แบบ )

• นำฟางข้าวมาแช่น้ำนาน 1 วัน
• นำฟางข้าวที่แช่น้ำได้แล้ว วางเป็นกองในแนวเดียวกันตามทางยาว เพียงชั้นเดียว รดน้ำให้ชุ่ม พร้อมใช้มือกดหรือขึ้นเหยียบให้มีความสูงประมาณ 10-15 ซม. ความกว้างประมาณ 1 เมตร ยาวตามความเหมาะสม
• นำอาหารเสริมมาโรยทับให้ทั่ว พร้อมโรยด้วยเชื้อเห็ดฟางที่คลุกกับแป้งสาลี
• นำฟางมามาโรยทับบางๆ หรือให้หนาเพียง 1-2 ซม. เท่านั้น และรดน้ำพอชุ่ม
• ทำการปักหลักยึดโครง พร้อมนำผ้าพลาสติกคลุมให้ทั่วกอง และปล่อยให้มีรูระบายอากาศเล็กน้อย

 

ขั้นตอนการเพาะ ( แบบใช้ไม้แบบ )

• นำฟางข้าวมาแช่น้ำนาน 1 วัน
• นำฟางข้าวที่แช่น้ำได้แล้ววางอัดเป็นกองในไม้แบบ กว้างประมาณ 30 ซม. สูง 20-30 ซม. ความยาวตามความเหมาะสม รดน้ำให้ชุ่ม พร้อมใช้มือกดหรือขึ้นเหยียบให้มีความสูงประมาณ 10 ซม.
• นำอาหารเสริมมาโรยทับให้ทั่ว โดยโรยห่างจากขอบกองลึกประมาณ 8-10 ซม. พร้อมโรยด้วยเชื้อเห็ดฟางที่คลุกกับแป้งสาลี หลังจากนั้นรดน้ำให้ชุ่ม
• นำฟางมามาโรยทับเป็นชั้นต่อไป และโรยเชื้อ ซึ่งวิธีนี้จะได้ชั้นเห็ดที่ 3 ชั้น จากความสูงกอง 30 ซม. ชั้นสุดท้ายโรยฟางปิดบางๆ พร้อมแกะไม้แบบออก
• ปักหลักยึดโครง

การเพาะเห็ดฟางในโรงเรือน

เครื่องมือและอุปกรณ์ในการผลิตเห็ดฟาง

• เชื้อเห็ดฟาง
• ฝ้าย 500 กิโลกรัม
• ฟางอัด 6 ก้อน
• ปุ๋ยยูเรีย 4 กิโลกรัม
• ข้าวโพดป่น 4 กิโลกรัม
• ปูนหอยหรือปูนมาร์ล 3 กิโลกรัม
• ยิปซั่ม 7.5 กิโลกรัม
• แป้งข้าวเหนียว 2.5 กิโลกรัม
• สารเร่ง พด.1 1 ซอง
• ปุ๋ยอินทรีย์น้ำ (พด.2) 5 ลิตร
• สารเร่ง พด.3 1 ซอง
• ฟางข้าว หรือผักตบชวา หรือกระสอบป่าน
• โรงเรือน เตาอบไอน้ำ และเชื้อเพลิง
• ชั้นไม้วางฐานเพาะเห็ด
• น้ำที่ปลอดสารคลอรีน และเครื่องปั๊มน้ำ
• เครื่องผสมปุ๋ยหมักเห็ด
• บ่อซีเมนต์
• ผ้าพลาสติก
• เครื่องปั๊มฉีดพ่นน้ำ
• เทอร์โมมิเตอร์

 

สารเร่ง พด.1

มีจุลินทรีย์หลายชนในการช่วยย่อยสลายสารอินทรีย์ ซึ่งเป็นองค์ประกอบของเศษพืชหรือวัสดุเหลือใช้ชนิดต่าง ๆ จุลินทรีย์เหล่านี้เป็นพวกที่ต้องการออกซิเจนในการขยายจำนวนและดำรงชีวิตอยู่ได้ ผลจากการย่อยสลายสารอินทรีย์จะได้แหล่งธาตุอาหารเห็ดเพิ่มขึ้น และเพิ่มจุลินทรีย์ที่สามารถยับยั้งและควบคุมเชื้อที่เป็นสาเหตุของโรคเห็ดได้

 

สารเร่ง พด.2

นำมาทำปุ๋ยอินทรีย์น้ำ โดยใช้ส่วนของโคนเห็ดที่เหลือจากการตัดแต่งมาผสมกับกากน้ำตาลหมักไว้ ซึ่งในสารเร่ง พด.2 จะมีจุลินทรีย์จำพวกที่ไม่ต้องการออกซิเจน ในการขยายจำนวนและการดำรงชีวิต จุลินทรีย์เหล่านี้จะย่อยสลายสารอินทรีย์ ซึ่งผลจากการย่อยสลายสารอินทรีย์โดย จุลินทรีย์ดังกล่าวจะได้ฮอร์โมนหรือสารเสริมการเจริญเติบโตของเห็ดเกิดขึ้น และเพิ่มแร่ธาตุอาหารของเห็ดในสภาพที่ไม่มีออกซิเจน

 

สารเร่ง พด.3

นั้นเป็นกลุ่มจุลินทรีย์ที่มีคุณสมบัติที่เป็นปฏิปักษ์ต่อเชื้อสาเหตุโรคเห็ด ซึ่งสามารถป้องกันเชื้อโรคเห็ด รวมทั้งสามารถทำลายและยับยั้งการแพร่ระบาดของเชื้อโรคเห็ดได้ด้วย ทำให้สามารถเก็บผลผลิตได้ยาวนานขึ้น จากการสังเกตพบว่าเมื่อใช้สารเร่ง พด.1 พด.2 และ พด.3 กับการเพาะเห็ดฟางในโรงเรือนสามารถให้ผลผลิตเพิ่มขึ้นประมาณ 10 % หรือประมาณ 20 กก. ต่อการผลิตในโรงเรือน / โรง ขนาดของเห็ดมีขนาดใหญ่ขึ้นมากกว่าปกติประมาณ 1-2 เท่า น้ำหนักของเห็ดดีขึ้น คุณภาพความหวานของเห็ดเพิ่มขึ้นด้วย

 

ขั้นตอนและวิธีการผลิตเห็ดฟางในโรงเรือน

1. 1. นำฝ้ายที่เตรียมไว้ใส่บ่อซีเมนต์ซึ่งใส่น้ำไว้พอประมาณ รดน้ำให้ชุ่มแล้วใช้แรงงานคนย่ำเพื่อให้น้ำซึมเข้าในฝ่ายให้ทั่วแล้วทิ้งไว้ 1 คืน
   2. นำฟาง ปุ๋ยยูเรีย ข้าวโพดป่น ปูนหอย ยิปซั่ม แป้งข้าวเหนียว สารเร่งพด.1,3 ปุ๋ยอินทรีย์น้ำตามอัตราส่วนที่เตรียมไว้ โรยบนฝ้ายที่เตรียมไว้ในขั้นตอนที่ 1 ให้ทั่วแล้วมาผสมในเครื่องปั่น ผสมเพื่อให้ส่วนผสมเข้ากันดี โดยการปั่นผสม 2 ครั้ง แล้วนำไปหมักไว้ในบ่อซีเมนต์ที่เตรียมไว้แล้วคลุมด้วยผ้าพลาสติกทิ้งไว้เป็นเวลา 3 วัน
   3. ในระหว่างการหมักทิ้งไว้ตามขั้นตอนที่ 2 ให้ทำความสะอาดห้องเพาะและโรงเรือนเพาะเห็ดตลอดจนชั้นวาง แล้วนำฟางข้าวหรือผักตบชวา หรือกระสอบป่านซึ่งแช่น้ำเตรียมไว้แล้ว 1 คืน ขึ้นวางบนชั้นเพาะเห็ดฟาง
   4. นำส่วนผสมของปุ๋ยหมักในขั้นตอนที่ 2 ที่หมักไว้ไปวางบนชั้นเพาะเห็ดแล้วเกลี่ยให้ทั่วกัน
   5. ต้มน้ำเพื่อนำไอน้ำส่งไปตามท่อสู่เพาะเห็ด เพื่ออบฆ่าเชื้อโรคต่าง ๆ ที่อุณหภูมิประมาณ 70 องศาเซลเซียส นาน 2 ชั่วโมง แล้วทิ้งไว้ให้ห้องเย็นเท่ากับอุณหภูมิปกติ ( ประมาณ 12 ชั่วโมง )
   6. นำเชื้อเห็ดฟางที่เตรียมไว้โรยตามชั้นเพาะเห็ด โดยใช้เชื้อเห็ดฟาง 3 ถุง / ตร.ม. และรดน้ำที่ผสมด้วยปุ๋ยอินทรีย์น้ำ ( พด.2 ) ให้ทั่วปิดห้องทิ้งไว้ 3 วัน
   7. วันที่ 4 หลังจากปิดห้องทิ้งไว้ 3 วัน ในขั้นตอนที่ 6 แล้วเปิดห้องและรดน้ำที่ผสม ด้วยปุ๋ยอินทรีย์น้ำ ( พด.2 ) เพื่อให้เส้นใยของเห็ดรวมตัวกลายเป็นดอกเห็ดบนชั้นเพาะเห็ด ส่วนเวลากลางคืนให้ไฟแสงสีฟ้า เป็นเวลา 5 คืน ในระหว่างนี้ต้องคอยดูแลควบคุมอุณหภูมิในโรงเพาะให้อยู่ที่ระดับ 28-31 องศาเซลเซียส โดยการเปิด-ปิดประตูห้องเพาะให้มีการถ่ายเทอากาศ
   8. หลังจากโรยเชื้อเห็ดแล้วประมาณ 10 วัน เห็ดจะเริ่มงอกและทยอยเก็บผลผลิตไปจำหน่ายได้เป็นเวลา 7 วัน

 

ต้นทุนในการผลิตเห็ดฟางแบบโรงเรือน
ห้องขนาด 7×7 เมตร / 20 ชั้น โดยใช้ฟางข้าว

 

ฝ้าย อาหารเสริม ฟางข้าว เชื้อเห็ด ค่าแรงงาน ค่าเชื้อเพลิง ค่าไฟฟ้า รวมผลผลิต ราคา รายได้ คงเหลือ ระยะเวลา

1,750 500 1,000 1,500 1,500 300 200 6,750220 45 9,900 3,150 22

บาท บาท บาท บาท บาท บาท บาท บาท / กิโลกรัม บาท / กิโลกรัม บาท บาท วัน

 

หมายเหตุ

เมื่อเก็บเห็ดจนหมดรุ่นแล้วให้นำวัสดุที่ใช้เพาะเห็ดออกจากชั้นโรงเรือนไปกองทำเป็นปุ๋ยหมักหรือผสมกับวัสดุอื่น ๆ ทำเป็นดินผสมเพื่อปลูกพืชต่อไป

เศษเห็ดฟางที่ได้จากการตัดแต่งเห็ดก่อนออกจำหน่ายสามารถนำมาใช้เป็นวัสดุในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์น้ำ ( ปุ๋ยอินทรีย์น้ำจากเห็ดฟาง ) เพื่อเตรียมไว้ใช้สำหรับผลิตเห็ดฟางต่อไป

การเพาะเห็ดฟางบนวัสดุประยุกต์

การเพาะเห็ดฟางบนวัสดุประยุกต์ เช่น การเพาะเห็ดฟางในตระกร้า ซึ่งปัจจุบันเป็นที่นิยมมากในกลุ่มเกษตรกรที่มีพื้นที่น้อย โดยเฉพาะเกษตรกรในแถบชุมชนเมือง

 

วิธีการเพาะเห็ดฟางในตะกร้าพลาสติก

วิธีการเพาะเห็ดฟางในตะกร้าพลาสติก เป็นอีกวิธีในการเพาะเห็ดฟางสำหรับผู้สนใจเริ่มต้นทำเพื่อไว้บริโภคเองในครัวเรือนหรือเพื่อศึกษาแล้วต่อยอดเพื่อเพาะเห็ดฟางขาย เพราะการเพาะเห็ดฟางในตระกร้าพลาสติกช่วยลดการใช้พื้นที่ เคลื่อนย้ายสะดวก อีกทั้งยังสามารถเก็บผลิตได้ง่าย ทำประมาณแค่ภายในหนึ่งสัปดาห์ก็สามารถเก็บผลผลิตได้แล้ว

 

วัสดุอุปกรณ์สำหรับการเพาะเห็ดฟางในตระกร้าพลาสติก

• วัสดุเพาะเห็ดฟางหลักๆ ได้แก่ ฟางทุกชนิดแห้งสนิทไม่เปียกฝนมาก่อน ถ้าเป็นตะกร้าใหม่ก็สามารถนำมาเพาะเห็ดได้เลยหรือถ้าเป็นตะกร้าที่เคยเพาะเห็ดมาแล้วควรทำความสะอาดและตากให้แห้ง
• อาหารเสริม เช่น ผักตบชวาสดหรือแห้ง เปลือกถั่วต่างๆ ผักบุ้ง มูลวัว/ควายแห้ง รำ เศษฝ้าย ไส้นุ่น ก้อนเชื้อนางรม/นางฟ้าเก่า เป็นต้น
• อุปกรณ์อื่นๆ ได้แก่ ตะกร้า พลาสติก บัวรดน้ำ เชื้อเห็ดฟาง

 

วิธีการเพาะเห็ดฟาง

• ฟางแช่น้ำค้าง 1 คืน
• หัวเชื้อ 1 ก้อน แบ่งเป็น 3 กอง เพาะได้ 3 ตะกร้า
• ฟางอัดลงก้นตะกร้ากดให้แน่น สูง 1 ฝ่ามือ
• อาหารเสริมต่างๆ แช่น้ำพอชื้น โรยชิดขอบตะกร้า
• โรยเชื้อเห็ดฟาง 1 ส่วน ทับบนอาหารเสริม เสร็จชั้นที่ 1
• ทำชั้นที่ 2 และ 3 เหมือนชั้นที่ 1
• ชั้นบนสุดโรยอาหารเสริมเต็มหน้าตะกร้า โรยเชื้อให้ทั่วกลบด้วยอาหารเสริมอีกครั้ง

 

การดูแลรักษาสำหรับการเพาะเห็ดฟางในตระกร้า

• สถานที่ควรเป็นพื้นดิน ใต้ร่มไม้หรือร่มสนิท
• ซ้อนตะกร้า เป็นรูปสามเหลี่ยม แนวยาว 1 แถว หรือ 2 แถว
• รดน้ำที่พื้นดินให้เปียกแฉะ จะได้ความชื้นจากการระเหยของน้ำที่ดิน
• คลุมด้วยพลาสติก ทับด้วยฟางแห้งหรือสแลนปล่อยทิ้งไว้ 3 คืน
• ครบ 3 คืน เปิดระบายอากาศตรงกลาง แล้วคลุมไว้เหมือนเดิม อีก 3-4 วัน เก็บผลผลิตได้
• ผลผลิต 1 ตะกร้า 1 กิโลกรัม ขึ้นอยู่กับอาหารเสริม ยิ่งใส่มาก ผลผลิตยิ่งสูงตาม
• อาหารเสริมจะใช้อย่างใดอย่างหนึ่ง หรือใช้ร่วมกันหลายๆ อย่างก็ได้

 

การเพาะเห็ดฟางอย่างง่าย โดยชมรมเกษตรอินทรีย์ธรรมศาสตร์

1. ทุบก้อนเชื้อ ( ได้จากการเพาะเห็ดในถุงพลาสติก ) ให้แตกพอแหลก แต่ไม่ต้องละเอียด
2. ใส่วัสดุเพาะลงในตะกร้าสูงประมาณ 2-3 นิ้ว กดให้พอแน่น และ ให้ชิดขอบตะกร้า
3. โรยผักตบชวาที่หั่นไว้ ลงบนวัสดุเพาะโดยรอบ
4. นำเชื้อเห็ดฟางมาโรยบนวัสดุเพาะได้เป็น ชั้นที่ 1
5. ทำชั้นที่ 2 และ 3 ด้วยวิธีการเดิม ปิดชั้นที่ 3 ด้วยวัสดุเพาะ ได้เป็น 1 ตะกร้า
6. นำตะกร้าเห็ดฟางใส่กระโจมเพาะเห็ดฟาง
7. รักษาอุณหภูมิในโรงเรือนให้อยู่ที่ 33-38 องศา เมื่อเส้นใยเดินเต็มวัสดุจึงรดน้ำด้วยบัวฝอย
8. เมื่อเกิดตุ่มดอกแล้วรักษาอุณหภูมิให้อยู่ระหว่าง 28-32 องศา ช่วงนี้เห็ดฟางจะเจริญเติบโตขึ้น
9. เก็บดอกตูม หัวพุ่ง ของเห็ดฟาง ให้ชิดรูตะกร้า

 

การดูแลตะกร้าเพาะเห็ดภายในโรงเรือน และการให้ผลผลิต

1. ในช่วง 1-4 วัน ( ฤดูร้อนและฝน ) ส่วนฤดูหนาว ช่วง 1-7 หรือ 8 วันแรก ต้องควบคุมอุณหภูมิภายในกระโจมหรือโรงเรือนให้อยู่ในระดับ 37-40 องศาเซลเซียส

• ติดเทอร์โมมิเตอร์แขวนไว้ภายในโรงเรือนหรือกระโจม ระดับสูงจากพื้นดินประมาณของความสูงของโรงเรือนหรือกระโจม เพื่อตรวจดูอุณหภูมิให้ได้ระดับที่กำหนดไว้เสมอ
• หากอุณหภูมิสูงเกินไปให้เปิดช่องลมระบายอากาศด้านบนของโรงเรือนหรือใช้วัสดุพรางแสงคลุมหรือรดน้ำรอบกระโจมเพื่อลดอุณหภูมิ
• หากอุณหภูมิต่ำกว่ากำหนดต้องปิดช่องระบายอากาศให้มิดชิด หรือใช้หลอดไฟ 100 วัตต์วางไว้ในโรงเรือนเพาะเห็ด ห่างจากตะกร้า ประมาณ 1 คืบ หรือ 10 นิ้ว เพราะมิฉะนั้นแล้วอาจเกิดความร้อนเกินไป ในกรณีนี้ต้องยกตะกร้าเพาะเห็ดให้สูงขึ้น โดยวางตะกร้าเพาะไว้บนชั้นโครงเหล็กจะสะดวกต่อการปฏิบัติงานยิ่งขึ้น
• ควบคุมความชื้นสัมพัทธ์ภายในกระโจมหรือโรงเรือนให้อยู่ในระดับ 80 เปอร์เซ็นต์ขึ้นไป โดยใช้ ไฮโดรมิเตอร์แขวนไว้ภายในโรงเรือน ระดับเดียวกันกับเทอร์โมมิเตอร์

 

2. เมื่อถึงวันที่ 4 ในฤดูร้อนและฝน หรือวันที่ 5 ในฤดูหนาว

• ให้เปิดพลาสติกคลุมหรือปิดประตูโรงเรือน อย่างน้อย 2-3 ชั่วโมง เพื่อให้มีการถ่ายเทอากาศให้ใยเห็ดสร้างจุดกำเนิดดอก ถ้าวัสดุเพาะแห้งเกินไปให้รดน้ำตามสมควร
• ปกติรดน้ำเพียงเล็กน้อยจะเป็นการตัดเส้นใยเชื้อเห็ดซึ่งการตัดเชื้อใยเห็ดนี้เป็นการกระตุ้นให้เกิดการสร้างดอกเห็ดได้
• โดยอาจใช้น้ำตาลกลูโคส 1 ช้อนกาแฟ ละลายกับน้ำ 1 ลิตร รดน้ำให้วัสดุเพาะด้วยก็ได้
• ถ้าไม่แห้งก็ไม่ต้องรด หลังจากเปิดประตูเพื่อถ่ายเทอากาศแล้วต้องปิดพลาสติกหรือประตูไว้เช่นเดิม

3. ระหว่างวันที่ 5-8

• ต้องควบคุมอุณหภูมิภายในโรงเรือนให้อยู่ระหว่าง 28-32 องศาเซลเซียส โดยในช่วง 6-7 วัน จะมีการรวมตัวของเส้นใยเป็นดอกเล็กๆ จำนวนมากมาย ช่วงนี้ห้ามเปิดพลาสติกหรือโรงเรือนบ่อยครั้งเพราะจะทำให้ดอกเห็ดฝ่อได้

4. การเก็บเกี่ยวผลผลิตประมาณวันที่ 8-9 วัน ในฤดูร้อน หรือ 12-15 วัน ในฤดูหนาว

 

เห็ดฟางมีประโยชน์อะไรบ้าง?

มาสรุปกันให้เข้าใจง่ายๆ เลยว่าเห็ดฟางนั้น มีประโยชน์คือ เป็นเห็ดที่มี ไขมันต่ำแคลอรี่น้อย และไม่มีคลอเรสเตอรอล มีคาร์โบไฮเดรต แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก วิตามินบี1 บี2 วิตามินซี นอกจากนี้ยังมี ซีลีเนียม โพแทสเซียม ช่วยต้านมะเร็งลดความดันโลหิต เห็ดฟางยังมีโปรตีนสูงและกรดอะมิโนต่างๆ การทานเห็ดฟางจึงดีต่อสุขภาพ ช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยย่อยอาหาร บำรุงโลหิต บำรุงกำลัง บำรุงตับ แก้ร้อนใน แก้ช้ำใน

 

เห็ดฟางมีประโยชน์ขนาดนี้แล้วจึงเป็นอาหารเพื่อสุขภาพ ถ้าหากปลูกขายแล้วเชื่อแน่ว่า น่าจะเป็นอีกธุรกิจเกษตรทำเงินแน่นอน

 

โอกาสของการเพาะเห็ดฟางขายยังมีมาก

จากเทรนด์อาหารเพื่อสุขภาพ ซึ่งเห็ดก็ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เห็ดฟางก็เป็นอีกเห็ดชนิดที่มีความต้องการสูง ยิ่งถ้าสามารถทำให้ได้มาตรฐานแบบปลอดสาร เริ่มตั้งแต่กระบวนการหาวัสดุอุปกรณ์ ขั้นตอนการทำ การเก็บเกี่ยว จนถึงการหีบห่อขนย้าย ยิ่งจะเป็นการสร้างมูลค่าให้สูงขึ้นและสามารถขายได้ในกลุ่มตลาดบนด้วย

คลิกเพิ่มเพื่อน! แจ้งเตือนบทความใหม่ก่อนใคร ฟรี!!

ดูข้อมูลเพิ่มเติม

• วิธีการเพาะเชื้อเห็ดในอาหารเหลว พี.ดี.เอ. และขยายเชื้อ
• โรงเพาะเห็ดระบบ Evaporative ( EVAP )
• วิธีการเพาะเห็ดขอนขาว
• วิธีการเพาะเห็ดนางฟ้า​ ( เห็ดนางรมอินเดีย ) เห็ดนางฟ้าภูฐาน ( เห็ดนางรมภูฐาน หรือเห็ดภูฐาน )
• วิธีการเพาะเห็ดสกุลนางรม ( เห็ดนางฟ้า ) : ม. แม่โจ้
• วิธีการเพาะเห็ดหลินจือ ม.แม่โจ้
• วิธีการเพาะเห็ดยานางิ หรือเห็ดโคนญี่ปุ่น
• วิธีการเพาะเห็ดเป๋าฮื้อ
• วิธีการเพาะเห็ดแครง 
• วิธีการเพาะเลี้ยงเห็ดฟางวิธีการเพาะเลี้ยงเห็ดฟาง แบบ กอง, โรงเรือน และ ในตะกร้า
• วิธีการเพาะเห็ดเยื่อไผ่ หรือ เห็ดร่างแห
• วิธีการเพาะเห็ดแชมปิญอง หรือ เห็ดกระดุม
• วิธีการเพาะเห็ดเข็มทอง
• วิธีการเพาะขยายพันธุ์ เห็ดเผาะ หรือ เห็ดถอบ : ม.แม่โจ้
• วิธีการเพาะเห็ดหอม หรือเห็ดชิตาเกะ
• วิธีเพาะเห็ดนางรมหลวง หรือเห็ดออรินจิ
• วิธีการเพาะเห็ดหูหนูขาว หรือเห็ดแม่ไก่
• วิธีเพาะเห็ดหูหนูดำหลังขาว หรือเห็ดหูช้าง